Friday, August 30, 2024

Maxaa ka socda bariga dhexe

 Bariga Dhexe waa gobol ay ka socdaan isbeddelo siyaasadeed, amni, iyo dhaqaale oo saameyn ballaaran ku leh caalamka. Xaaladda gobolka waa mid aad u kacsan, iyadoo ay jiraan dagaallo, xiisado siyaasadeed, isbedelada diblomaasiyadeed, iyo arrimo dhaqaale oo isku dhafan.


### 1. **Xiisadaha Falastiin iyo Israa’iil**

Colaadda u dhaxaysa Israa’iil iyo Falastiin waa mid ka mid ah arrimaha ugu waaweyn ee Bariga Dhexe. Waxaa jira rabshado iyo weerarro isdaba-joog ah, iyada oo xaaladda Gaza iyo Daanta Galbeed ay weli kacsan tahay. Wadahadallo nabadeed oo joogto ah ayaa socda, laakiin weli xal rasmi ah lagama gaarin.


### 2. **Syria**

Syria waxay weli ku jirtaa xaalad adag oo dagaal sokeeye ah, inkasta oo uu yaraaday heerka colaadaha marka loo eego sanadihii hore. Dowladda Bashar al-Assad waxay haysaa inta badan dalka, laakiin weli waxaa jira meelaha ay gacanta ku hayaan kooxo kala duwan, oo ay ku jiraan kooxaha mucaaradka iyo kuwa Kurdiyiinta. Arrimaha qaxootiga iyo burburka ka dhacay Syria waa arrin weli taagan oo saameyn ku leh gobolka oo dhan.


### 3. **Iran iyo Sacuudiga**

Xiisadda u dhaxaysa Iran iyo Sacuudiga waa mid muhiim ah oo saameyn ku leh siyaasadda Bariga Dhexe. Labada dal waxay ku tartamayaan saameynta gobolka, iyagoo taageeraya dhinacyo kala duwan oo colaadaha ka socda dalalka Yemen, Syria, iyo Ciraaq. In kasta oo xiriir diblomaasiyadeed dhowaan la xoojiyey, haddana waxaa jira welwel ku saabsan tartanka awoodda ee ka dhexeeya labada dal.


### 4. **Yemen**

Yemen waxaa ka socda dagaal sokeeye oo daba dheeraaday, oo u dhexeeya dowladda Yemen oo ay taageerto Sacuudi Carabiya iyo kooxda Xuutiyiinta oo ay taageerto Iran. Dagaalkan wuxuu sababay xaalad bani'aadamnimo oo aad u daran, iyada oo malaayiin qof ay u baahan yihiin gargaar degdeg ah.


### 5. **Isbeddelada Diblomaasiyadeed**

Waxaa jira isbeddel dhinaca diblomaasiyadda ah oo la xiriira xiriirka u dhexeeya Israa’iil iyo dhowr dal oo Carab ah, oo ay ku jiraan Imaaraadka Carabta iyo Baxrayn, kuwaas oo heshiisyo nabadeed la saxiixday Israa’iil (Heshiisyadii Abraham). Tani waxay calaamad u tahay isbeddel dhinaca siyaasadda gobolka.


### 6. **Arrimaha Dhaqaalaha iyo Tamarta**

Bariga Dhexe wuxuu weli door muhiim ah ka ciyaaraa suuqyada tamarta caalamka, iyadoo dalalka sida Sacuudiga, Imaaraadka, iyo Qadar ay yihiin kuwo soo saara saliidda iyo gaaska dabiiciga ah. Waxaa sidoo kale socda dadaallo lagu doonayo in dhaqaalaha laga dhigo mid ka madaxbannaan kheyraadka dabiiciga ah.


Guud ahaan, Bariga Dhexe wuxuu marayaa waqti isku dhafan oo ay isugu jiraan fursado iyo caqabado, iyada oo arrimaha amniga, siyaasadda, iyo dhaqaalaha ay yihiin kuwa saameyn weyn ku leh xaaladda guud ee gobolka.

Xaalada geeska africa

 Geeska Afrika waxaa hadda ka jira xaalado kala duwan oo siyaasadeed, amni, iyo dhaqaale. Wadamada ku yaal gobolka, sida Soomaaliya, Itoobiya, Ereteriya, iyo Suudaan, waxay la kulmayaan caqabado kala duwan. Soomaaliya waxaa weli ka socda dagaal ka dhan ah ururka Al-Shabaab, iyo sidoo kale doorashooyin iyo isbedel siyaasadeed. Itoobiya waxay ku jirtaa xaalad adag oo ay sabab u tahay dagaalka ka socda gobolka Tigray iyo muranka biyaha Wabiga Nile ee ay la leeyihiin Masar iyo Suudaan.


Suudaan waxaa dhowaan ka dhacay afgambi ciidan, taas oo keentay qalalaase siyaasadeed oo dalkaas ah. Ereteriya waxaa sidoo kale saameeyay colaadaha ka socda Itoobiya, iyada oo laga cabsi qabo in ay sii xumaato xaaladda gobolka. Intaa waxaa dheer, Geeska Afrika wuxuu wajahaya cunto yari iyo abaaro ba'an oo ay sababeen isbedelka cimilada iyo colaadaha ka jira gobolka. 


Guud ahaan, xaaladda Geeska Afrika waa mid kacsan oo u baahan xalal degdeg ah si loo xaqiijiyo nabadgelyo iyo horumar waara.

Dhaqanka soomaaliyeed

 https://t.me/akhrisqoraal Dhaqanka Soomaalida waa mid hodan ah oo ku saleysan qiyamka bulshada, soo dhoweynta martida, iyo ilaalinta xeerar...